Cechy globalizacji
Bez wątpienia główną cechą globalizacji – cechą, którą można
jednocześnie traktować jako przyczynę globalizacji – jest brak barier lub małe
bariery dla takich przepływów jak:
• przepływy towarowe
• przepływy usługowe
• przepływy kapitałowe
• przepływy ludzkie
• przepływy informacyjne w tym również wiedzy
Taki stan rzeczy jest ukoronowaniem procesu, który rozpoczął się po drugiej
wojnie światowej i który jest z jednej strony wynikiem liberalizacji, a z
drugiej wynikiem kolejnej rewolucji technologicznej. Zmniejszanie się barier w
przepływach nie jest jednak cechą specyficzną globalizacji. W literaturze mówi
się także o kompresji czasu i przestrzeni oraz dialektycznym charakterze
globalizacji jako o cechach tego procesu.
Kompresja czasu wynika w oczywisty sposób z postępu naukowo-technologicznego,
natomiast dialektyka globalizacji wyraża się w jednoczesnym występowaniu zjawisk
lub procesów o przeciwstawnym charakterze. Zestawia się je w następujące pary:
• globalizacja – fragmentyzacja
• integracja – dezintegracja
• globalizacja – regionalizacja
• homogenizacja – dyferencjacja
• globalność – lokalność
Jednak obie te cechy (kompresja czasu i dialektyczność) nie są dystynktywne
dla globalizacji. Aby skompresować czas i przestrzeń, ludzie podejmują wysiłki
od zarania dziejów, zaś o dialektyce mówi się przynajmniej od czasów Sokratesa.
Wśród dystynktywnych cech globalizacji można wymienić następujące zjawiska:
1. powstanie globalnego rynku finansowego
2. zinstytucjonalizowanie handlu międzynarodowego
3. macdonaldyzacja
4. gwałtowny wzrost przepływów zagranicznych inwestycji bezpośrednich
5. zdominowanie ekonomii globalnej przez korporacje trans narodowe
6. geograficzna dysjunkcja łańcucha wartości dodanej w skali globalnej
7. powstanie ekonomii opartej na wiedzy
8. wykształcenie się czwartego sektora ekonomii
9. redefinicja znaczenie państwa
Przeczytaj również:
- Globalizacja przedsiębiorstw
- Korporacje transnarodowe
|